लॉस एंजेलिसमधील आगीवर पिंक पावडरचा वापर: पर्यावरणासाठी धोका?
लॉस एंजेलिस काउंटीच्या पॅसिफिक पॅलिसेड्स आणि मालिबू परिसरात भडकलेल्या आगीला नियंत्रित करण्यासाठी आग विझवण्यासाठी विमानाद्वारे पिंक पावडरचा वापर करण्यात आला आहे. या आगीमुळे १५,००० एकरपेक्षा जास्त क्षेत्र प्रभावित झाले आहे. या आग नियंत्रणाच्या प्रयत्नात, फॉस-चेक नावाच्या अग्निरोधक पावडरचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. त्याचा रंग गुलाबी असतो, ज्यामुळे आगीवर कुठे आणि किती पावडर टाकली गेली आहे, हे स्पष्टपणे दिसते.
पिंक पावडर म्हणजे काय?
फॉस-चेक हा एक रिटार्डंट (अग्निरोधक पदार्थ) आहे, जो १९६० पासून वापरला जात आहे. यामध्ये अमोनियम फॉस्फेट आणि अमोनियम पॉलीफॉस्फेट हे घटक असतात, जे आग विझवण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात. फॉस-चेक आगीला थेट विझवत नाही, तर ते ऑक्सिजनला आग लागण्यापासून प्रतिबंधित करते आणि ज्वाळांचा प्रसार कमी करते. हा पदार्थ तात्पुरता पाण्यासारखा बाष्पीभवन होत नाही, आणि त्याचा प्रभाव दीर्घकाळ टिकतो, विशेषतः अशा परिस्थितीत जिथे पाण्याचा वापर प्रभावी ठरू शकत नाही.
पिंक पावडरचा वापर कसा होतो?
आगीच्या ज्वाळांवर थेट फवारणी करून पिंक पावडर तिथे जाऊन रिटार्डंटचे काम करते. हे आगीला वायू व ऑक्सिजनपासून दूर ठेवते, ज्यामुळे आगीचा प्रसार कमी होतो. वाऱ्याचे वेग आणि कोरड्या इंधनमुळे ज्वाळांची तीव्रता वाढते, म्हणून ही पावडर वाऱ्याच्या तिव्रतेला झेलू शकते.
पर्यावरणासाठी धोका
पिंक पावडर हे प्रभावी असले तरी पर्यावरणासाठी त्याचे काही धोके आहेत.
- जड धातू: फॉस-चेकमध्ये काही जड धातू असू शकतात, जे नद्यांमध्ये, झऱ्यात आणि भूमिगत जलस्त्रोतांमध्ये प्रदूषण पसरवू शकतात.
- वन्यजीवांसाठी हानिकारक: या रसायनामुळे वन्यजीवांना हानी होऊ शकते आणि त्यांची अधिवास स्थिती खराब होऊ शकते.
- मानवी आरोग्य: फॉस-चेकमुळे जलप्रदूषण, मातीतील बदल, आणि हवेमधील रसायनांचा वाढलेला साठा मानवी आरोग्याला धोका पोहोचवू शकतो.
पर्यावरण संरक्षणासाठी उपाय
फॉरेस्ट सर्व्हिसेसने कमीत कमी विषारी रिटार्डंट्स वापरण्याचा प्रयत्न सुरू केला आहे, तसेच संवेदनशील पर्यावरणीय क्षेत्रांपासून दूर राहून या रसायनांचा वापर करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
कॅलिफोर्नियातील आगीची स्थिती
लॉस एंजेलिसमध्ये झालेल्या आगीचे मुख्य कारण पर्जन्यवृष्टीचा अभाव आणि तेज वारे आहेत, ज्यामुळे आगीचा प्रसार झपाट्याने झाला आहे. हवामान बदलामुळे आगीच्या तीव्रतेमध्ये वाढ झाली आहे, ज्यामुळे दरवर्षी जंगलातील आगी अधिक खतरनाक ठरत आहेत.
निष्कर्ष:
पिंक पावडर आग नियंत्रणासाठी प्रभावी साधन असले तरी, त्याचे पर्यावरणावर होणारे संभाव्य दुष्परिणाम देखील गंभीर आहेत. जरी या रसायनांमुळे आग नियंत्रणात येत असली तरी, त्याच्या वापरावर योग्य निर्बंध आणि पर्यावरण संरक्षण उपाय आवश्यक आहेत.